Daha önce kimse tarafından bilinmeyen bir ürün ortaya çıkaran, var olan bir üründe geliştirme ortaya koyarak üretimde veya işleyişte yenilik sağlayan, bulan icat eden kişiye, icada konu ürünü belirli bir süre ile üretme, kullanma, satma, ihraç veya ithal etme hakkını elde etme sürecine faydalı model denir. Bu hak ayrıca belge ile sabitlenir. Faydalı model tescili alınan eşyanın, faydalı modele konu ürün veya sistemin bütün hakları başvuru sahibi olan kişiye veya şirkete aittir. Faydalı model tescili alınan ürün veya buluş, başvuru sahibinin izni olmadan kullanılamaz ve üzerinde tasarrufta bulunulamaz. Aksine hareket edilen durumlar yasal yükümlülükler doğurur.
Faydalı model tescil kapsamına; araçlar, cihazlar, elektrikli ve elektronik aletler, makineler faydalı model koruması içindedir. Faydalı model; ürünün veya icadın sahibine, icat ettiği ürünle ilgili her türlü, pazarlama, satış, çoğaltma, benzerlerinin ve türevlerinin üretilmesi gibi alanlarda ayrıcalıklar sağlar. Yazılımlar, üretim sistemleri, kimyasal karışım ve bileşikler, biyolojik ürünler kesinlikle faydalı model koruması altına alınamazlar.
İcat ve ürünlerin korunması, icat yapanların, ürün geliştirenlerin mağduriyetini önlemek ve ortaya konulan ürünün istismarını engellemek amacıyla Patent haklarının korunması hakkında düzenlemeler yapılması; 08.06.1995 tarihli ve 4113 sayılı Kanuna dayanılarak Bakanlar Kurulu tarafından 24.06.1995 tarihinde kararlaştırılan 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenmiştir.
Faydalı model koruması için;
Yeni Olması: faydalı model tescili için başvurulan, buluşun, müracaat tarihinden önce, Türkiye’ de ve dünyanın herhangi bir yerinde herkesin görebileceği, ulaşabileceği şekilde, yazılı veya farklı bir yolla açıklanmamış, sergi, fuar, kermes gibi etkinliklere katılmamış, ülkede veya dünya üzerinde herhangi bir yerde kullanılmamış ise, bu ürün yenidir. Yukarda sayılan hususlardan birisinin varlığı halinde bile buluş yeni olmaktan çıkar.
Sanayiye uygulanabilme: Buluş, üretime uygunsa, herkes tarafından kullanılabiliyorsa (bu tanımın içine evde kullanım, okulda kullanım vb. dahildir) buluş sanayiye uygulanabilir olarak kabul edilir.
Şartları sağlanması gerekmektedir.